Iliotibial Band Sendromu Nedir ve Nelerden Etkilenir?
1 05 2018
Geçen ayki yazımda koşu yaparken dikkat edilmesi gereken bazı noktalardan bahsetmiştim.
Yapılması en kolay ve kimseye bağlı kalınmadan yapılacak sporların başında yer alan koşuda; maalesef yanlış adımların kullanılmasıyla çok ciddi sakatlanmalar da yaşanabiliyor. Bu sakatlanmalarda diz ağrıları başta geliyor.
Dizin yanında bacağı fleksiyona sokma hareketiyle (dizin kırılıp açılma hareketi) karşımıza çıkan bir ağrı. Bu ağrıların nedeni; ITB Sendromu (Iliotibial Band Sendromu) dediğimiz, TFL kası ile kalçaya bağlanan dizin yanından geçen ITB liflerinin Femur’a (üst bacak kemiği) tekrarlayan şekillerde sürtünmesiyle başlar. Bu olay özellikle, diz 30 derece bükülmüşken koşu sırasında ayağın yere temas ettiği ilk anda oluşur. Düşük tempolu koşularda şikayet artar. Koşunun hızı arttıkça dizin daha çok bükülmesine bağlı olarak ağrı azalabilir.
Bu ağrı, aşırı yüklenme / kullanmadan kaynaklanabilmektedir.
Koşu esnasında bu ağrının oluşmasına etki edecek faktörler şöyle sıralanabilir:
Kalçayı dışa açan asıl kasın (gluteus medius) zayıflığı bu durumu tetikleyebilir. Kasların kasılma süreleri değişir ve ITB’a daha çok yük düşer.
Koşu mesafesi ve sıklığı,
Koşu tecrübesi eksikliği,
Yokuş aşağı ve uzun mesafe koşmak,
Kalça kaslarında kuvvet eksikliği,
Bacak uzunluk farkı,
ITB gerginliği, diz ve ayaktaki anatomik bozukluklar gibi nedenler ITB sendromunu olumsuz yönde etkileyebilir.
Diğer tüm yumuşak doku yaralanmalarında olduğu gibi ağrıyı kontrol etmek en önemli noktadır. Aktivite kısıtlaması, buz tatbiki, ödem giderici pomad kullanımı gibi ilk önlem işlerinin sonrasında etkili bir rahatlama görülmezse mutlaka doktora başvurulmalıdır. Akut ağrının giderilmesinin ardından; ITB sendromunu tetikleyici ana etkenler araştırılarak ortaya çıkartılmalı ve onun üzerine çalışılmalıdır. Örnek: ITB kısalığı, kötü koşu tekniği, bacak kısalığı gibi… Bununla beraber, sorunlu kasların bulunup, onların gerekli şekilde germe egzersizi ile uzatılmasına ve kuvvet egzersizleri ile de kuvvetlendirilmesine çalışılmalıdır. Bu noktada özellikle koşu, bisiklet gibi tüm bacak ve kalça kaslarının ağır şekilde çalıştırıldığı fiziksel aktivitelerde gluteus medius, iliopsoas, tensor fascia lata, rektus femoris, gastrosoleus, ITB kaslarına dikkat etmek, düzenli olarak “foam roller” ile masaj ve kuvvetlendirme hareketlerini ihmal etmemek gerekir.