Mindfulness yararları nelerdir?

Mindfulness Yararları Nelerdir?
Zeynep Balcı, Uzm. Psikolojik Danışman, SiZe Bütünsel Yaklaşım

Mindfulness (Farkındalık) şu andaki deneyime bilinçli bir şekilde ve yargılamadan odaklanmayı seçmektir. Bu bir mükemmel olma çabası değil, sadece bir oluş biçimidir. Şu ana odaklandığımızda çevremizde bizi saran ve duyu organlarımızla algıladığımız dünya ile birlikte oluruz. Bu da bizim geçmişin pişmanlık ve keşkelerini düşünerek depresif hissetmemizi ve geleceğin belirsizliğini düşürerek de endişe etmemizi engeller. Şu anda her şeyi kontrol edebilir, çözebilir, kendimizi geliştirebilir ve plan yapabiliriz. Zihnimizin uçuşa geçmesini ve bedenimizle temasını kesmesini anda bilinçli bir farkındalıkla kalarak yönetebiliriz. Mindfulness anda kalarak tümüyle ana tanık olmayı deneyimlemektir, o andaki tepkilerimizi seçmek ve fark etmektir.
Mindfulness pratiklerini her gün yapmak zihnimize anda kalmayı öğretmek için önemlidir. Nasıl spor yaparak bedenimizi sağlıklı tutmaya çalışıyorsa, mindfulness egzersizleri de zihnimizi anda ve formda tutmak için önemlidir. Mindful bir yaşam bize neler katar bir bakalım?
Mindfulness öncelikle yaşadığımız stresi azaltır. Mindfulness bırakmayı, olduğu gibi kabul etmeyi ve çabalamamayı da öğrettiği için artık yaşadığımız olayları farklı görmeye başlarız. Gerçek değişim, stres ve zorluklarla farklı bir ilişki kurmayı öğrenmekten gelir. Stres yaratan durumla ilişkimizi değiştirmek, farklı bakış açılarından olaya bakabilmek her şeyi değiştirebilir. Hayatta tek bir yasa varsa, hiçbir şeyin kalıcı olmadığıdır. Stres yaratan durumlarda geçicidir ve yönetilebilir.
Stres, olumsuz düşünce biçimleri ve bazı duygusal durumlar, bağışıklık sistemimizi olumsuz bir şekilde etkileyerek hastalıktan duyarlı bir ortam yaratabilir. Araştırmalar mindfulness’ın stresimizi azaltmayı başararak bağışıklık sistemimizi güçlendireceğini gösteriyor. Bu da bizi hastalıklardan, sağlık sorunlarından koruyacaktır.
Kabul etmemizi sağlar. Bize hep eksik olduğumuz, yetersizliğimiz ve mükemmel olmamız gerektiği öğretilmiş olabilir. Bu öğretilerle hayatımız hep bir yetersizlik duygusuyla dolar. Mindfulness pratikleri anda kalarak kendimizi olduğumuz gibi kabul etmemize yol açar. Kendimizi sevmek ve önemsemek en değerli histir.
Bedenimizle ilişkimiz, duygularımızı fark etme ve yönetebilme becerimiz artar. Bedenimizde neler olduğuna odaklanmak bize bir çok bilgi verir. Bir duygu yaşadığımızda, vücudumuzun farklı bölümlerinde nasıl bir his olduğunu fark ederiz. Bu da duygumuzun bize verdiği mesajı anlamamızı kolaylaştırır. Bedenimiz bizim en önemli bilgi merkezimizdir. Mindfulness uygulamaları, yaşadığımız farklı duygu, his ve duyumlara dikkat etmemize ve bu anların içinde bulunmamıza yardımcı olur ve özellikle uzaklaştırmak istediğimiz, bizi zorlayan duyguların içinde olumsuzlukları gözlemlemek için destekler. Böylece nelerden kaçtığımızın farkına varırız. Acılardan kaçmak, zor duyguları yok saymak değil, onlarla yüzleşmek en iyi ilaçtır.
Odaklanmayı, performansımızı arttırır. Beynimize neye odaklanacağını bilinçli olarak seçerek yönlendirirsek bunun doğal sonucu olarak performansımız da artacaktır. Neuroplastisite, en basit tarifiyle beynimizin hangi bölümlerini çalıştırırsak, o bölümün kas geliştirir gibi fiziken gelişmesi, yeniden yapılanması anlamına geliyor. Mindfulness beynin bu özelliğini aktif olarak kullanmamızı sağlar.
Hayatı takdir etmemizi ve yaşam ile daha çok temasa geçmemizi sağlar. Negatif üzerinde çok fazla odaklanmak kolaydır. Hayat aslında bir bütün olarak değerlidir. Farkında bir tutumla, çevremizdeki güzellik, estetik, dostluk ve neşeyi, aynı zamanda hüzün, öfke, kayıp, hastalık, zorluk ve hayal kırıklıklarını da takdir edebiliriz. Hepsinin hayatımızdaki yeri önemlidir. Bize bir şey öğretmek için var olmuşlardır.
Yararsız, istenmeyen alışkanlıkları engellemeyi mindfulness ile öğrenebilir ve olumlu olanları geliştirebilirsiniz.
Hayatımızı yaşarken neleri kontrol edebildiğimizi, nelerin kontrolümüzün dışında olduğunu anlamamızı sağladığı için anlamsız yere boğuşmayı durdurur. Biz anı yaşarken seçerek davranmaya başladıkça neleri bırakmamız gerekir anlarız. Bu da çok büyük bir rahatlama hissi yaratır. Endişe, öfke, korku gibi duyguları yönetmek çok daha kolaylaşır.
Mİndfulness enerjimizi korur, zihinsel enerjimizi geçmiş ve geleceğe yolculukta boşa harcamamayı öğretir. Böylece kendimize şu anda ne olursa ona seçerek cevap vermeye hazır, taze ve açık bir zihin yaratabiliriz.
Mindfulness ilişkilerimizi güçlendirir ve duygusal zekayı geliştirir. Bedenimizle, duygularımızla ne kadar çok temas içinde olursak o kadar kendimizi samimi bir şekilde diğerlerine açabiliriz. Düşüncelerimizin, duygularımızın farkına varmak ve her birinin gelip geçtiğini bilmek kişiler arası ilişkilerimizde olumlu, destekleyici olabilmemizi ve hem kendimizi hem de başkalarını öz şefkat ile kucaklayabilmemizi sağlar. Bunu yaparken daha temelden, daha güçlü ve kendine güvenli hissetmeye başlarız. Kendimize karşı yargılarımızı azaltmak başkalarını da daha az yargılamamızı sağlayacaktır.
Mindfulness yargısız ve merhametlidir, kendinizi tanımlanmış, öğrenilmiş doğrular hapishanesinden özgürleştirebilir ve aynı cömertliği başkalarını da aktararak, olanı olduğu gibi kabul edersiniz.
Otomatik pilot, yürümek, araba kullanmak ya da bulaşıkları yıkamak gibi bir şey yaptığımızda gerçekleşen olaydır, Bu tür durumlarda hep aklımız geçmişte ya da gelecekte olur. O an kaçar gider. Mindfulness bize otomatik pilottan çıkıp hayatımızın her anını farkında yaşamayı öğretir. Bu da artık bizim için yaptığımız her işin bir anlamı olmasını sağlar. Bulaşıkları yıkarken suyun ısısının yarattığı hissi fark eder, markete giderken geçtiğimiz yerlerin daha çok farkında oluruz. Günün sonunda bir çok angarya ve anlamsız diye nitelediğimiz iş yapmış olmak yerine, daha doyumlu bir gün geçirdiğimiz hissini yaratırız.
Bir çok işi aynı anda yapmak bizi yorar. Bir kaç işi bir anda yapmak zaten mümkün değildir. Beyin odaklanması ancak bir işten diğerine kayarak bir kaç iş bir arada yapılabilir, bu da günün sonunda bizi çok yorgun hale getirir. Mindfulness işlerimizi birer birer yapmayı bize öğretir. Sadece yemek yemeyi, ısırdığımız lokmanın tadını hissedip lezzetine varmayı, sadece yürümeyi ve bedenimizin koordinasyonunu fark etmemizi veya sadece maillerimizi okuyup cevaplandırmayı gibi.
Araştırmalar, insanların sadece kısa bir meditasyon uygulamasından sonra özgün fikirlere daha açık olduklarını gösteriyor. Mindfulness pratikleri, yaratıcı süreç içindeki önemli alanları besler.
Mindfulness karar verme süreçlerini ve sonuçlarını geliştirmeye yardımcı olur, daha net bir zihinle daha hızlı karar alabiliriz.
İş hayatının stresi ilişkilerimize sızıyor, düşüncelerimizi olumsuz etkiliyor ve genellikle uyku düzenimizi de bozuyor. Mindfulness size stresle baş etme konusunda seçim yapma ve olayları daha çok farkındalık ile yönetme şansı tanıyacağı için uyku sorunlarınıza da çözüm olacaktır. Anda kalınca her şeyin mümkün olduğunu beynimiz de mindfulness uygulamaları ile öğreniyor.
Bu yazıyı okumayı bitirdiyseniz, şimdi şu an derin bir nefes alın. Bedeninizi başınızdan başlayarak ayaklarınıza kadar tarayın. Oturuyorsanız şimdi sandalye ile olan temasınıza odaklanın. Basınç mı hissediyorsunuz? Bir yerinizde bir rahatsızlık olabilir. Şimdi dikkatinizi nefesinize getirin. Nefes alış verişlerinizi fark edin. Derin bir nefes alın ve daha yavaş bir şekilde verin. Şimdi tekrar yazıya odaklanabilirsiniz.
Tebrik ederim, bir mindfulness pratiği yaptınız. Bu uygulamaları günlük hayatınıza katıp mindfulness paydalarını siz de hayatınıza katabilirsiniz.